Gen ảnh hưởng đến làn da như thế nào?
Làn da của mỗi người là kết quả tổng hòa giữa yếu tố di truyền (gen) và môi trường (chế độ ăn uống, thói quen chăm sóc da, tác động từ ánh nắng, stress…). Trong đó, gen đóng vai trò nền tảng – quyết định “cơ địa gốc” của làn da bạn: từ màu sắc, độ nhạy cảm, khả năng giữ ẩm cho đến tốc độ lão hóa.
Gen quyết định “tính cách” của làn da
Nghiên cứu khoa học đã xác định được hàng chục gen có liên quan trực tiếp đến đặc điểm của làn da. Ví dụ:
Gen FLG ảnh hưởng đến hàng rào bảo vệ da và khả năng giữ ẩm tự nhiên – nếu bạn mang biến thể gen này, da dễ bị khô, bong tróc, viêm da cơ địa.
Gen MC1R liên quan đến khả năng sản xuất melanin – người mang gen này thường có làn da trắng, dễ bắt nắng và nguy cơ nám cao.
Gen MMP1, COL1A1 tác động đến quá trình phân giải collagen – khiến tốc độ lão hóa da nhanh hơn ở một số người.
Kết quả là có người bẩm sinh da mịn, ít mụn dù chăm sóc rất đơn giản, trong khi người khác phải vật lộn với mụn, dầu, nám dù đã đầu tư nhiều tiền và công sức.
Lão hóa da – một phần do di truyền
Tuổi sinh học của làn da không chỉ phụ thuộc vào tuổi thật. Gen đóng vai trò trong việc:
Da bạn dễ bị chảy xệ sớm hay không.
Nếp nhăn xuất hiện ở vùng nào trước (trán, khóe mắt, miệng…).
Khả năng chống oxy hóa và phục hồi sau tổn thương da.
Những người mang biến thể gen gây tăng hoạt động của enzyme phân giải collagen (như MMPs) có thể bắt đầu thấy dấu hiệu lão hóa sớm hơn bình thường – dù không bị tác động nhiều từ ánh nắng hay lối sống.
Gen ảnh hưởng đến phản ứng với sản phẩm skincare
Một số người thấy retinol rất hiệu quả, trong khi người khác lại dễ kích ứng. Lý do? Gen liên quan đến quá trình chuyển hóa hoạt chất, độ nhạy cảm miễn dịch và tình trạng viêm ảnh hưởng đến khả năng đáp ứng với mỹ phẩm.
Việc xét nghiệm gen giúp bạn biết trước:
Nên ưu tiên nhóm hoạt chất nào (ví dụ: vitamin C, AHA, retinol hay niacinamide).
Da có dễ dị ứng hoặc kích ứng với thành phần hóa học hay không.
Nên dùng sản phẩm dưỡng ẩm gốc dầu hay gốc nước.
